สติระลึกรู้เท่าทันกาย อีกทั้งรู้เท่าทันว่ากายเป็นอนัตตาจึงบังคับบัญชาเขาไม่ได้  พึงมีหน้าที่ปฏิบัติเพียงแต่ไม่ให้มีตัณหาและทิฏฐิอาศัยอยู่  จึงไม่ถือมั่นใดๆ คือ โดยการไม่เอา ไม่เอาไปปรุงแต่งต่อ หรือการอุเบกขานั่นเอง  จึงหยุดการดำริพล่านและการถือมั่นในกาย

        สติระลึกรู้เท่าทันเวทนา อีกทั้งรู้เท่าทันว่าเวทนาเป็นอนัตตาจึงบังคับบัญชาเขาไม่ได้  พึงมีหน้าที่ปฏิบัติเพียงแต่ไม่ให้มีตัณหาและทิฏฐิอาศัยอยู่  จึงไม่ถือมั่นใดๆ คือ โดยการไม่เอา ไม่เอาไปปรุงแต่งต่อ หรือการอุเบกขานั่นเอง จึงถึงการนับว่าเวทนานั้นดับไป

        สติระลึกรู้เท่าทันจิต อีกทั้งรู้เท่าทันว่าจิตล้วนเป็นอนัตตาจึงบังคับบัญชาเขาไม่ได้  พึงมีหน้าที่ปฏิบัติเพียงแต่ไม่ให้มีตัณหาและทิฏฐิอาศัยอยู่  จึงไม่ถือมั่นใดๆ คือ โดยการไม่เอา ไม่เอาไปปรุงแต่งต่อ หรือการอุเบกขานั่นเอง  จึงถึงการนับว่าจิตหรือจิตสังขารนั้นดับไป

        อวิชชา ๘ ความไม่รู้จริงในอริยสัจ ๔ อีกทั้งสิ่งอื่นๆอีก ๔ อันมี

        ๑. ความไม่รู้ในเรื่องทุกข์ รู้แต่ว่าทุกข์คือ ความเกิด แก่เจ็บ ตาย พลัดพรากจากสิ่งอ้นเป็นที่รัก ประสบสิ่งที่ไม่รัก ปรารถนาในสิ่งใดแล้วไม่ได้ในสิ่งนั้น เหล่านี้เป็นทุกข์  อีกทั้งโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เหล่านี้ก็ร่วมเป็นทุกข์ธรรมชาติอีกด้วย,   หรือรู้แต่เพียงว่า สภาพที่ร่วมทนอยู่ด้วยได้ด้วยความยากลำบากใจนั่นแหละทุกข์,  หรือที่กล่าวกันทั่วไปดังคำสอนว่า "อุปาทานขันธ์ ๕ เป็นทุกข์" แต่ไม่รู้ว่า ทุกข์นั้นเกิดแต่การเป็นเหตุปัจจัยของขันธ์ทั้ง ๕ จึงเกิดอุปาทานขันธ์ ๕ อันเป็นทุกข์ขึ้น

        ๒. ความไม่รู้ในสมุทัย คือรู้แต่เพียงว่าเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์ คือ ตัณหา   โดยไม่รู้ว่าตัณหาเกิดแต่เหตุปัจจัย คือเวทนา แล้วจึงเกิดตัณหา  แล้วตัณหาจึงไปเป็นเหตุปัจจัยให้เกิดอุปาทาน จึงเกิดอุปาทานขันธ์ ๕ อันเป็นทุกข์ขึ้น

        ๓. ความไม่รู้ในนิโรธการดับทุกข์  ความไม่รู้สภาวะของการดับตัณหาคือนิโรธว่า เกิดแต่เหตุปัจจัยของการดับตัณหา กิเลสจึงดับ,  หรือไปเข้าใจสภาวะอื่นๆว่าเป็นนิโรธ เช่น เข้าใจว่าความสุข สงบ สบายต่างๆจากรูปฌาน หรืออรูปฌาน เป็นนิโรธไปเสีย

        ๔. ความไม่รู้ในมรรคคือข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์ ว่ามีมรรคองค์ ๘ ที่เป็นเหตุปัจจัยเครื่องสนับสนุนกันให้เกิดมรรคต่างๆไปเป็นลำดับ จนเกิดสัมมาสมาธิ และยังให้เกิดมรรคองค์ที่ ๙ สัมมาปัญญา และมรรคองค์ที่ ๑๐ คือสัมมาวิมุตติ ความสุขจากการหลุดพ้น

        ๕. ความไม่รู้ในส่วนอดีต คือไม่รู้ว่าอะไรเป็นเหตุ

        ๖. ความไม่รู้ในส่วนอนาคต คือไม่รู้ว่าอะไรเป็นผล

        ๗. ความไม่รู้ทั้งในส่วนอดีตและอนาคต คือไม่รู้ทั้งเหตุและผล จึงไม่รู้การเป็นปัจจัยกัน จนเกิดสิ่งอื่นๆขึ้น คือ ปัจจัยการ หรืออิทัปปัจยตา

        ๘. ความไม่รู้ในปฏิจจสมุปบาท คือการไม่รู้ในอวิชชาทั้ง ๗ ข้างต้น ว่าทุกข์คืออะไรที่จะดับ ไม่รู้สมุทัยคือตัณหาที่เป็นปัจจัยให้เกิดอุปาทาน ไม่รู้จักนิโรธอย่างแท้จริง ไม่รู้วิธีปฏิบัติ ไม่รู้ในเหตุ ไม่รู้ในผล ไม่รู้การเป็นปัจจัยกัน  เมื่อไม่รู้ทั้ง ๗ ข้างต้น จึงย่อมไม่รู้แจ้ง ไม่เข้าใจในปฏิจจสมุปบาทได้ จึงย่อมไม่รู้อย่างแท้จริงว่าทุกข์เกิดได้อย่างไร และจะดับทุกข์ได้อย่างไร อย่างถูกต้อง